Wat zijn DEX precies?

Het crypto-ecosysteem zit vol met allerlei uitwisselingsplatforms. Maar er zijn uitwisselingen en uitwisselingen. Gecentraliseerde, zoals Binance, en gedecentraliseerde, zoals Uniswap. De laatste noemen we DEX. We leggen het uit.

Sinds het verschijnen van bitcoin en de wereldwijde opkomst van cryptocurrencies, hebben verschillende digitale marktplaatsen zich geleidelijk gestructureerd om de ontmoeting tussen kopers en verkopers van digitale activa in goede banen te leiden. Cryptohandelsplatforms, de zogenaamde exchanges, stellen iedereen, van individuele beleggers tot makelaarsprofessionals, in staat om bitcoin te ruilen voor dollars, ether voor tether… Op het moment van schrijven zijn er, volgens gegevens van referentiesite CoinMarketCap, wereldwijd zo’n 670 van deze “cryptobeurzen”.

In termen van financiële stromen hebben deze platforms sinds het begin van het jaar maandelijks gemiddeld het equivalent van 600 miljard dollar aan transacties gekanaliseerd. Een indrukwekkende hoeveelheid, maar aanzienlijk lager dan de pieken van 2021 en dit valt nog steeds in het niet bij de transacties op traditionele aandelenmarkten. De Europese en Amerikaanse beurzen, bijvoorbeeld, verwerken samen enkele biljoenen dollars. En dan hebben we het nog niet eens over het feit dat studies al hebben gewezen op het fictieve of kunstmatig opgeblazen karakter van de cijfers die worden gerapporteerd door een grote meerderheid van de handelsplatforms voor crypto-activa.

Rechtstreeks beleggen op de blockchain

Volgens de grondbeginselen van gedecentraliseerde financiën (DeFi) die mogelijk worden gemaakt door blockchain- en cryptografische technologieën, namelijk de desintermediatie van diensten, universele toegankelijkheid zonder toestemming en de afwezigheid van een centrale autoriteit, zijn sommige van deze cryptoplatforms daarom DEX’en. OTC handelsplatformen zijn gebaseerd op verschillende blockchains en smart contracts.

Geen centrale entiteit die de activiteiten van het platform beheert, deelnemers die hun digitale activa rechtstreeks controleren, uitvoering van transacties op de blockchain, afwikkeling en inventaris inbegrepen – dat is wat de Uniswap, Bancor, Dydx en andere honderden bestaande DEX’en in een notendop bieden.

Deze mate van vrijheid vormt een technische uitdaging, omdat geen enkele centrale instantie het geldverkeer, de toegang tot het netwerk, de handelsprocessen of zelfs de validatie van transacties controleert. Dit is waar “market makers” om de hoek komen kijken, essentiële protocollen bekend als Automated Market Makers (AMM) die de liquiditeit leveren die nodig is om prijzen te vormen tussen deelnemers. We zullen hier de wiskundige formules die gebruikt worden om prijzen te bepalen, de werking van smart contracts, de berekeningen van vergoedingen en de liquiditeitspoolmechanismen die betrokken zijn bij de handel in tokens en andere digitale activa, buiten beschouwing laten. Maar MA’s spelen een centrale rol… in de decentralisatie van transacties.

Een persoonlijk beheerde portefeuille

Voordat een gebruiker zijn crypto’s op platformen kan verhandelen, moet hij ze natuurlijk ergens opslaan, in het blockchain-equivalent van een portemonnee, een portemonnee (of technisch gezien een blockchainadres) waarvan de in- en uitgang wordt beschermd door cryptografische sleutels, zowel privaat als publiek. En afhankelijk van wie de privésleutels bewaart, worden portemonnees gehost (ook bekend als hosted of custodial), met bewaring door het platform, of zelf gehost (self-hosted of non-custodial), met bewaring individueel door de houder van de crypto-activa. De eigenaar van deze portemonnee kan dus rechtstreeks transacties uitvoeren, zonder tussenpersoon. Deze mogelijkheid is de mantra van het bitcoin-ecosysteem geworden, het beroemde adagium “niet je sleutels, niet je munten”. De chaos die vorig jaar werd veroorzaakt door het FTX-debacle met het gecentraliseerde platform had in ieder geval de verdienste het onderwerp onder de aandacht te brengen.

Trouwens, in het algemeen is een zelf gehoste portemonnee vereist om deel te nemen aan een DEX. Het gebruik ervan vereist een zekere mate van kennis en strikt beheer, niet alleen om je sleutels niet te verliezen, maar ook om jezelf zo min mogelijk bloot te stellen aan de steeds inventievere hack- en scamtechnieken.

Het is maar goed dat de DEX zo makkelijk te gebruiken is.

Meer triviaal gezegd, het is alsof je je bankbiljetten onder je matras opbergt, illustreren we graag bij de World Federation of Exchanges, de industriële groepering van klassieke marktplaatsen. Je kunt het geld houden en vrij gebruiken. En wat de veiligheid betreft: het is op dit moment onwaarschijnlijk dat individuen een bescherming zullen genieten die gelijkwaardig is aan die van de vertrouwde instellingen van de traditionele financiën.

Regelgeving

In september van dit jaar daalden de DEX-handelsvolumes met $44,28 miljard tot hun zesde opeenvolgende maandelijkse daling, tot het laagste niveau sinds januari 2021, volgens cijfers geconsolideerd door specialistische website DefiLlama.

De activiteit van deze gedecentraliseerde cryptobeurzen heeft echter geprofiteerd van externe steun, namelijk de versterking van het regelgevend toezicht op CEX’en, waarbij de grootste spelers zoals Kraken, Bittrex, Coinbase en Binance zich soms in het vizier van regelgevers bevonden, en soms ronduit voor de rechter.

Maar gezien het economische klimaat, de marktomstandigheden en de hardere relaties met de autoriteiten, begonnen de zwakke punten van DEX hen parten te spelen. Zoals het ontbreken van een duidelijk gedefinieerde rechtspersoon of persoon achter het gedecentraliseerde netwerk en zijn protocollen. Het feit dat deelnemers rechtstreeks op de blockchain handelen, voor eigen rekening en zonder bemiddeling, roept vragen op met betrekking tot compliance, bankidentificatie (KYC) en antiwitwasmaatregelen (AML).

Een ondoorzichtigheid en anonimiteit achter het gedecentraliseerde netwerk en zijn protocollen.

Een ondoorzichtigheid en anonimiteit die al aan de orde is gesteld door de intergouvernementele Financial Action Task Force (FATF), die aangaf dat, hoewel de software die DEX ondersteunt geen crypto-dienstverleners in strikte zin zijn, de ontwikkelaars, eigenaren en exploitanten aansprakelijk kunnen worden gesteld.

Er moet bovendien worden opgemerkt dat de baanbrekende regelgeving die in Europa is ingevoerd om de normen van de markten voor digitale activa, MiCA, te harmoniseren, (nog) geen betrekking heeft op cryptodiensten die op volledig gedecentraliseerde basis worden geleverd. Met andere woorden, DEX.

_
Volg Be-Crypto op Facebook en X om geen enkel nieuws te missen.