François Remy“Helaas is de stroom groot en concurreren oplichters in vindingrijkheid om door de mazen van het net te glippen“, klaagt advocaat Florian Ernotte, partner bij Avroy, die hierover om de haverklap klachten indient bij onderzoeksrechters.
Het zijn zware tijden. Wie zou er in een precaire situatie niet op zoek gaan naar extra inkomsten? Met het risico dat ze in piramidesystemen worden gelokt. Door het goedbedoelde advies van je omgeving kom je gemakkelijk in deze gesloten kringen terecht waar je wordt verzekerd dat het mogelijk is om je leven te veranderen. Met slechts een paar uur training en een paar doordachte investeringen. Op markten die iets riskanter zijn omdat ze veel meer opbrengen. Een beetje forex trading, een beetje crypto trading. Bovendien zijn succesvolle rolmodellen vrij om te posten op sociale netwerken en de deugden van deze “online business” aan te prijzen en als goede beïnvloeders nieuwkomers aan te trekken. Die op hun beurt zeker anderen zullen werven.
“De aangeboden beleggingsvormen zijn heel vaak niet onderworpen aan enige vorm van financieel toezicht en de commercialisering van bepaalde producten is in België verboden voor retailbeleggers”, waarschuwde de FSMA, onze Autoriteit voor Financiële Diensten en Markten, al in… 2020. Dit fenomeen, een mix van dubieuze multilevel marketing (MLM) en ogenschijnlijke piramidefraude, leek het doelwit te zijn van de autoriteiten en het regelgevingskader werd zelfs verscherpt. Maar de valse messiassen van de crypto’s, als ware netwerkgoeroes, vinden zichzelf opnieuw uit, tot het punt dat ze zowat overal in België navolging vinden, zelfs in meer afgelegen hoeken zoals de zorgen die zich richten op de Villa du Bitcoin in Battice.
Op dit terrein kunnen de vrouwen en mannen van de wet deze weerzinwekkende routine alleen maar bevestigen, omdat de oplichters duidelijk handelen zonder bang te zijn voor consequenties. Advocaat Florian Ernotte, medeoprichter van het advocatenkantoor Avroy, hoofd van het universitair certificaat over de bestuurlijke uitdagingen van blockchain aan Hec-Liège en auteur van Blockchain et crypto-actifs, Opportunités et droit(s), uitgegeven door Edipro, betreurt het feit dat “er clusters worden gedetecteerd maar dat er niets echt lijkt te bewegen.”
Be-Crypto: Lijken de promotors van het project Villa du Bitcoin betrokken te zijn bij een netwerkmarketingprogramma (Learn Do Succeed / iGenius / Investview) dat herinnert aan al die waarschuwingssignalen die de Autorité des marchés financiers regelmatig uitzendt?
Florian Ernotte: Ja, er zijn helaas veel van dit soort zwendelpraktijken in omloop sinds de berenmarkt (de aanhoudende neerwaartse trend op de cryptomarkten). Er duiken advertenties op sociale netwerken op die duizelingwekkende rendementen aanbieden. Dit zijn altijd hardcore scams. Het slachtoffer investeert een klein bedrag en heeft vervolgens vertrouwen. Daarna escaleert het en komen de slachtoffers in ongelooflijke situaties terecht.
In MLM, netwerkmarketing, komen we vaak Ponzi-achtige systemen tegen waarbij de laatsten die binnenkomen de eersten betalen… als er al betaald wordt, omdat er vaak blokkeringsperioden worden ingesteld. Nadat het geld is verzameld, verdwijnt het platform en hebben de slachtoffers niets meer.
Al deze commerciële en financiële bemiddelingsactiviteiten zijn gereguleerd, dus handelsplatformen en -tools moeten gekoppeld zijn aan een entiteit die geregistreerd staat bij een toezichthouder. Dat is nooit het geval.
Beweren deze MLM-bedrijven deel uit te maken van een financiële educatiebeweging die zich in de praktijk vertaalt in commerciële activiteiten die duidelijk niet voldoen aan de wetgeving voor financiële producten en marketingactiviteiten die niet voldoen aan de reclameregels voor cryptocurrency?
Vanuit regelgevend oogpunt moet worden opgemerkt dat de FSMA in 2014 een reglement heeft gepubliceerd dat de marketing verbiedt van financiële producten die direct of indirect afhankelijk zijn van cryptoactiva (in het reglement wordt verwezen naar “virtuele valuta”). Toch hebben de meeste zwendelpraktijken te maken met rendementen die direct of indirect afhankelijk zijn van cryptoactiva.
Aan de andere kant is er onlangs een reclamereglement van kracht geworden dat een reeks verplichte vermeldingen oplegt. In alle gevallen voldoet het netwerkmarketingprogramma niet aan deze verplichtingen, wat veel zegt over de ernst ervan. Bij bepaalde massamediacampagnes moeten de spelers de FSMA 10 dagen op voorhand verwittigen. Over het algemeen worden deze waarschuwingen niet gerespecteerd. Zelfs als een economische speler denkt dat hij financiële educatie aanbiedt, kan hij onder het mom van deze “educatie” geen crypto’s verkopen zonder ook de reclameregels na te leven.
De kwestie van het aanbieden van crypto’s in de media is nog niet opgelost.
De kwestie van de “Instagramhandelaren” lijkt ondanks alles goed te gedijen: is België juridisch achterhaald wat betreft controle, vervolging en bestraffing?
Vanuit justitieel oogpunt bevinden we ons in een vroeg stadium. Zeggen dat alle klachten van de slachtoffers behandeld zijn, zou onjuist zijn. De houding van het Openbaar Ministerie suggereert dat klachten die zijn ingediend bij het politiebureau worden afgewezen of “vergeten”. Het is dan nodig om de zaak door te verwijzen naar een onderzoeksrechter om een openbare procedure te starten. Dankzij het nauwgezette werk van het slachtoffer krijgt de rechter zoveel mogelijk informatie om zijn onderzoek te starten.
De FSMA werkt vanuit haar toezichtsrol regelmatig een lijst van verdachte platformen bij. Helaas is de stroom aanzienlijk en concurreren oplichters in vindingrijkheid om door de mazen van het net te glippen.
De verantwoordelijkheid van sociale netwerken, die deze advertenties verspreiden, moet worden onderzocht, vooral na de inwerkingtreding van de Digital Services Act (DSA) op Europees niveau, die tot doel heeft de verspreiding van illegale inhoud en producten terug te dringen en meer transparantie tot stand te brengen tussen online platforms en hun gebruikers.
_
Volg Be-Crypto op Facebook en X om geen enkel nieuws te missen.
